Γυμναστική
2000, Σίδνεϊ
3η Ολυμπιακή θέση
Η Χαρά Καρυάμη (γενν. 7 Απριλίου 1983, Αθήνα) είναι Ελληνίδα αθλήτρια της ρυθμικής γυμναστικής. Κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2000
Είναι πτυχιούχος Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου με ειδίκευση στις Δημόσιες Σχέσεις, αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας, προπονήτρια ρυθμικής γυμναστικής και Τεχνική Σύμβουλος του “ΓΣ Φερενίκη”. Ο Δήμος Ηρακλείου Αττικής όπου κατοικεί, έχει δώσει το όνομά της στο μοναδικό κλειστό γυμναστήριο της πόλης.
Χάλκινη Ολυμπιονίκης Sidney 2000
Με την Εθνική Ομάδα Ανσάμπλ Γυναικών:
- Ασημένιο στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ρυθμικής Αγωνιστικής Γυμναστικής στα 3 στεφάνια – 2 μπάλες, στην Ριέσα της Γερμανίας το 2003
- Χρυσό στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ρυθμικής Αγωνιστικής Γυμναστικής στα 3 σχοινάκια – 2 μπάλες και Χάλκινο στις κορδέλες και στο σύνθετο ατομικό, στην Νέα Ορλεάνη το 2002
- Χρυσό στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ρυθμικής Αγωνιστικής Γυμναστικής στις 10 κορίνες και στα 2 στεφάνια – 3 κορδέλες και Αργυρό στο σύνθετο ομαδικό, στην Οζάκα το 1999
- Χρυσό στους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες Ρυθμικής Αγωνιστικής Γυμναστικής στο σύνθετο ομαδικό, στα 2 στεφάνια – 3 κορδέλες και στις 10 κορίνες, στη Βουδαπέστη το 1999
Πέρα από τις ίδιες διακρίσεις που απόλαυσε κι αυτή μαζί με τις συναθλήτριες της, στην Εθνική Ομάδα Ανσάμπλ Γυναικών, στο ενεργητικό της συγκαταλέγονται ακόμη:
- Χρυσό στις 12 κορίνες στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Νεανίδων της Πάτρας 1997
- Τέταρτη θέση στις 6 μπάλες στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Νεανίδων στο Όσλο το 1996
- Πέμπτη θέση στις κορίνες στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Νέων της Μόσχας το 1998
- Πρώτη θέση στο σύνθετο στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Γυναικών το 1998
- Δεύτερη θέση στο σύνθετο στο Πανελλήνιο Κορασίδων το 1995
Γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 7 Απριλίου 1983 και είναι:
- Απόφοιτη του Τμήματος Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου, με ειδίκευση στη Διαφήμιση και τις Δημόσιες Σχέσεις.
- Κάτοχος βεβαίωσης σπουδών I.E.P. του «St. John’s Univercity» της Νέας Υόρκης.
- Κάτοχος Άδειας Άσκησης Επαγγέλματος Προπονήτριας Ρυθμικής Γυμναστικής, της Σχολής της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού (Γ.Γ.Α.)
- Κάτοχος διπλώματος Προπονήτριας Ρυθμικής Γυμναστικής, της Σχολής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Γυμναστικής (F.I.G.)
- Κάτοχος διπλώματος Προπονήτριας Αισθητικής Γυμναστικής
- Εθνική Κριτής Ρυθμικής Γυμναστικής
- Εθνική Κριτής Αισθητικής Γυμναστικής
- Σύμβουλος του Υφυπουργού Αθλητισμού
- Συνεργάτης της Εθνικής Ολυμπιακής Ακαδημίας της Ελλάδος (ΕΘΝ.Ο.Α)
- Πρέσβειρα του «ΑΘΗΝΑ 2004» για τον Εθελοντισμό
- Πρέσβειρα των «SPECIAL OLYMPICS»
- Πρέσβειρα Αθλητισμού του Δήμου Ηρακλείου Αττικής, ο οποίος έχει δώσει το όνομά της στο μοναδικό Κλειστό Γυμναστήριο της πόλης.
- Τεχνική Σύμβουλος του Γ.Σ. ΦΕΡΕΝΙΚΗ
- Υπηρετεί στις Ένοπλες Δυνάμεις και φέρει το βαθμό του Επισμηναγού στην Πολεμική Αεροπορία.
- Φωτογραφίες – Βίντεο Αγώνων
- 1. Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Κορασίδων – Θεσσαλονίκη 1995
Δεύτερη Θέση και Αργυρό Μετάλλιο στο Σύνθετο Ατομικό
- Πανευρωπαΐκό Πρωτάθλημα Ανσάμπλ Νεανίδων Όσλο 1996
Τέταρτη Θέση στις 5 Μπάλες
- Πανευρωπαΐκό Πρωτάθλημα Ανσάμπλ Νεανίδων Πάτρα 1997
Πρώτη Θέση και Χρυσό Μετάλλιο στις Κορίνες
- Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Ατομικό Γυναικών – Θεσσαλονίκη 1998
Πρώτη Θέση και Χρυσό Μετάλλιο στο Σύνθετο Ατομικό
- Πανευρωπαΐκό Πρωτάθλημα Ατομικό Γυναικών – Πόρτο
& Ολυμπιάδα Νέων – Μόσχα 1998
Πέμπτη Θέση στις Κορίνες
- Πανευρωπαΐκό Πρωτάθλημα Ανσάμπλ Γυναικών – Βουδαπέστη 1999
Πρώτη Θέση και Χρυσό Μετάλλιο στο Σύνθετο Ομαδικό,
Πρώτη Θέση και Χρυσό Μετάλλιο στα 2 στεφάνια – 3 κορδέλες
Πρώτη Θέση και Χρυσό Μετάλλιο στις 10 κορίνες
- Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ανσάμπλ Γυναικών – Οσάκα 1999
Πρώτη Θέση και Χρυσό Μετάλλιο στις 10 κορίνες και στα 2 στεφάνια – 3 κορδέλες και
Δεύτερη Θέση και Αργυρό Μετάλλιο στο Σύνθετο Ομαδικό
- Ολυμπιακοί Αγώνες – Σίδνεϋ 2000
Τρίτη Θέση και Χάλκινο Μετάλλιο
- Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ανσάμπλ Γυναικών – Νέα Ορλεάνη 2002
Πρώτη Θέση και Χρυσό Μετάλλιο στα 3 σχοινάκια – 2 μπάλες
Τρίτη Θέση και Χάλκινο Μετάλλιο στις Κορδέλες και
Τρίτη Θέση και Χάλκινο Μετάλλιο στο Σύνθετο Ατομικό
- Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ανσάμπλ Γυναικών – Ριέσσα 2003
Δεύτερη Θέση και Ασημένιο Μετάλλιο στα 3 στεφάνια – 2 μπάλες
Συνέντευξη της Χαράς Καρυάμη
Ήταν 30 Σεπτεμβρίου 2000 όταν η εθνική ομάδα ρυθμικής γυμναστικής του ανσάμπλ κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϋ και έκανε περήφανη όλη την Ελλάδα, ανοίγοντας, ταυτόχρονα, τον δρόμο για την προσέλκυση χιλιάδων παιδιών και την ανάπτυξη του αθλήματος στη χώρα μας.
Η ομάδα, αποτελούμενη από τις Ειρήνη Αϊνδηλή, Εύα Χριστοδούλου, Μαρία Γεωργάτου, Χαρά Καρυάμη, Κλέλια Πανταζή και Άννα Πολλάτου, συγκέντρωσε 39.283 βαθμούς, καταφέρνοντας να καλύψει το χαμένος έδαφος από την ατυχή πτώση των κορίνων στο πρώτο πρόγραμμα και βρέθηκε στην τρίτη θέση του μεγαλύτερου αθλητικού γεγονότος του πλανήτη.
Μέλος εκείνης της σπουδαίας ομάδας αθλητριών, η Ηρακλειώτισσα Χαρά Καρυάμη, σήμερα αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας και Τεχνική Σύμβουλος του νεοσύστατου συλλόγου Ηρακλείου «Φερενίκη», μίλησε στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ για εκείνη την σπουδαία επιτυχία του ελληνικού αθλητισμού, την σημασία του να μένουν οι αθλητές που έγραψαν ιστορία κοντά στα νέα παιδιά, την δουλειά που γίνεται στον σύλλογο «Φερενίκη», αλλά και τα αιτήματα της Ελληνικής Γυμναστικής Ομοσπονδίας στην πρόσφατη συνάντησή τους με τον Υφυπουργό Αθλητισμού, Λευτέρη Αυγενάκη.
Συνέντευξη: Γιώργος Αράπογλου
Τον Σεπτέμβρη συμπληρώνονται είκοσι χρόνια από το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς του Σίδνεϋ. Πόσο μακρινό φαίνεται τώρα πια;
Δεν φαίνεται καθόλου μακρινό! Περνούν τα χρόνια, αλλά δεν το καταλαβαίνουμε. Ένα Ολυμπιακό μετάλλιο είναι πάντα επίκαιρο, σημαντικό. Εμείς δεν φύγαμε ποτέ από την Γυμναστική. Όταν ασχολείσαι με παιδιά, επαναφέρεις πάντα αυτές τις μνήμες. Επίσης, όλες οι παρέες σου είναι μέσα από την Γυμναστική, πάντα αισθάνεσαι ότι είσαι λίγο παιδί. Αυτό που λέμε «είναι σαν χθες». Πραγματικά μου φαίνεται ότι είναι σαν χθες που πήραμε το ολυμπιακό μετάλλιο.
Παρ’ όλα αυτά, μιλάμε για μια άλλη εποχή. Νεαρά κορίτσια που πήγατε στην άλλη άκρη της γης σε μια εποχή χωρίς κινητά και μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δυνατότητες επικοινωνίας. Πόση διαφορά έχει με το σήμερα;
Έχει μεγάλη διαφορά σε πολλά επίπεδα. Ούτως ή άλλως είναι εντελώς διαφορετικές εποχές, δεν μπορούμε να το αρνηθούμε. Πάντα υπήρχε επικινδυνότητα και οι γονείς αναρωτιόνταν πού μπορεί να βρίσκεται το παιδί τους. Δεν υπήρχαν κινητά. Όταν πηγαίναμε για αγώνες στο εξωτερικό ήμασταν μόνο με τους προπονητές και κανέναν άλλον. Με τις διαφορές ώρας, έπρεπε να ενημερώσουμε με ένα τηλεφώνημα και τέλος. Πάντα υπήρχε αυτή η αγωνία. Σίγουρα δεν είμαστε όπως τώρα. Έχουν αλλάξει οι εποχές. Γι’ αυτό το λόγο είναι πιο δύσκολο να βρεθεί μια ομάδα, όπως εμείς, πέντε παιδιά, με πέντε διαφορετικούς χαρακτήρες που έχουν έναν κοινό στόχο και να είναι τόσο προσηλωμένα εκεί. Οι εξωτερικές παρεμβολές είναι πολύ μεγαλύτερες σήμερα. Ένας πρωταθλητής που ξέρει ότι θα μπει στο στάδιο και δεν ξέρει πότε θα βγει, μπορεί πιο εύκολα να καταλάβει πού βρίσκονται οι συμμαθητές του την ίδια ώρα. Εμείς σαν μικρά παιδάκια αυτό είχαμε μάθει. Η ζωή μας ήταν σχολείο – γυμναστήριο. Δεν μπορούσαμε να έχουμε ερεθίσματα από το εξωτερικό περιβάλλον για να «ζηλέψουμε» και να ξεφύγει τα μυαλό μας από τον στόχο μας.
Αυτή η εμπειρία πώς μπορεί να μεταφερθεί στα σημερινά παιδιά;
Είναι πιο δύσκολο. Και γι’ αυτό δεν έχει ξαναγίνει και από τότε. Μιλάμε για μικρά παιδιά που μπορούν να παρασυρθούν ούτως ή άλλως, αλλά και για τους γονείς που έχουν πάντα την αγωνία του μικρού παιδιού. Είναι πολύ δύσκολο να αφήσει κάποιος σήμερα το παιδί του στην ηλικία των έντεκα ετών να μείνει μόνο του σε ένα γυμναστήριο. Τότε ήταν πιο εύκολα τα πράγματα. Σήμερα, είναι πολύ πιο δύσκολο να τα συμμαζέψουμε. Προσπαθούμε κι εμείς να εναρμονιζόμαστε με την εποχή.
Εκείνη την εποχή είχατε καταλάβει τι είχατε πετύχει; Πότε το συνειδητοποιήσατε;
Για εμάς ήταν φυσική κατάληξη. Ήταν κάτι πολύ μεγάλο που δεν μπορούσαμε τότε να το συνειδητοποιήσουμε γιατί για εμάς ήταν κάτι το φυσιολογικό. Είχαμε ξεκινήσει από το 1997. Η νοοτροπία ήταν μία. Πήγες σε πανευρωπαϊκά και παγκόσμια και ήσουν πρωταθλητής; Σε όλους τους αγώνες θα είσαι πρωταθλητής. Γι’ αυτό και ήταν τόσο μεγάλη η λύπη μας όταν πήραμε το χάλκινο μετάλλιο. Δεν μπορούσε ο κόσμος να το καταλάβει, αλλά ούτε κι εμείς μπορούσαμε να το επικοινωνήσουμε. Όταν έχεις πάει και είσαι συνέχεια πρώτος, η οποιαδήποτε… αποκαθήλωση είναι σοκαριστική. Ήταν επίσης και πιεστικό για εμάς να καταφέρουμε να το διατηρήσουμε. Το λάθος έγινε στο πρώτο πρόγραμμα και έπρεπε να διατηρήσουμε τον τίτλο στο δεύτερο. Ψυχολογικά ήταν πολύ μεγάλη πίεση για εμάς να μπούμε και να κάνουμε το δεύτερο πρόγραμμα.
Θυμάστε τι σας είχε πει η προπονήτρια για να σας εμψυχώσει;
Τι να πει κι εκείνη μετά από τόσο μεγάλο λάθος! Μας είπε να μην σκεφτόμαστε πια το μετάλλιο, να το ξεχάσουμε, να μπούμε και να κάνουμε το πρόγραμμά μας. Ήταν μονόδρομος να κάνεις το τέλειο πρόγραμμα και δεν ξέραμε καν αν θα έφτανε για να είμαστε στα μετάλλια. Είναι μονόδρομος ούτως ή άλλως. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες, κάνουν όλοι τέλεια προγράμματα και κερδίζει ο τελειότερος. Μιλάμε για τις οκτώ καλύτερες ομάδες των Ολυμπιακών Αγώνων. Αν και φαίνεται ίδιο, δεν έχει το ίδιο μέγεθος με το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα.
Ήταν ένα μάθημα ζωής για εσάς η διαχείριση της αποτυχίας;
Ο Πρωταθλητισμός έχει δέκα αποτυχίες και μία επιτυχία! Στην ρυθμική, για παράδειγμα, είναι πάρα πολλά τα παιδάκια που ασχολούνται με τον πρωταθλητισμό. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να φτάσουν κάποια να μπουν στην Εθνική ομάδα. Αυτό που λέμε πάντα σε γονείς και παιδιά είναι ότι κάνουμε πρωταθλητισμό όχι απαραίτητα για να βγούμε πρώτοι, αλλά για να μάθουμε να διαχειριζόμαστε το άγχος, την αποτυχία, την ατυχία, ακόμα και την αδικία. Όλα αυτά είναι και μέσα στην ζωή. Αν μάθουμε να τα διαχειριζόμαστε όλα αυτά και να μην ρίχνουμε το φταίξιμο συνέχεια στους άλλους, αργότερα και στη ζωή μας θα μπορούμε να το διαχειριστούμε.
Μεγαλύτερη δυσκολία να το καταλάβουν αυτό έχουν τα παιδιά ή οι γονείς;
Είναι δύσκολο και για τους γονείς. Δεν τα πιέζουν με την αρνητική έννοια. Το παιδί χρειάζεται μια στοιχειώδη πίεση και ενθάρρυνση γιατί δεν μπορείς, με το που θα πει “τα παρατάω” να το αφήσεις. Αυτό συμβαίνει και με τις ξένες γλώσσες και με όλες τις δραστηριότητες που ασχολούνται. Πολλές φορές, ωστόσο, οι γονείς έχουν ίσως παραπάνω φιλοδοξία. Είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσεις ότι μπορεί το παιδί να μην είναι το καλύτερο και να υπάρχουν κάποια που είναι καλύτερα. Καμιά φορά είναι αρκετά δύσκολο.
Είναι εύκολο για ένα παιδί σε αυτή την ηλικία να καταλάβει ότι έχει ταλέντο να πάει κάπου ψηλότερα;
Συνήθως αυτά που ξεχωρίζουν το έχουν κι αυτό μέσα τους. Άλλο τα σωματικά προσόντα, που ή τα έχεις ή δεν τα έχεις, και άλλο το ταλέντο. Για να φτάσουμε να πούμε ότι ένα παιδί έχει ταλέντο, πρέπει να τα έχει όλα αυτά. Εκ των πραγμάτων θα ξεχωρίσει από μόνο του. Αν είναι κάποιο να φτάσει ψηλά, θα γίνει. Σίγουρα χρειάζεται η βοήθεια της οικογένειας, αλλά είναι να έχει όλο το πακέτο. Παίζει και ο παράγοντας τύχη τον ρόλο του.
Πρωταθλητισμός και ανθρώπινες σχέσεις
Η ομάδα του Σίδνεϋ λειτούργησε τότε ως πόλος έλξης για νέα παιδιά σε όλα τα αγωνίσματα της Γυμναστικής. Ισχύει αυτό ακόμα και σήμερα;
Η ρυθμική γυμναστική πραγματικά έχει κάθε χρόνο όλο και περισσότερα παιδιά που έρχονται στο άθλημα. Έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον. Σίγουρα έγινε γνωστό από τις δικές μας επιτυχίες, αλλά συνεχίστηκε και μετά. Πάντα είχαμε συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Υπήρχε πάντα ενδιαφέρον και άρεσε στα παιδιά. Χρόνο με τον χρόνο βλέπουμε ότι φτάνουμε να έχουμε Πρωταθλήματα και να μην φτάνουν οι μέρες να τα κάνουμε. Είναι ευχάριστος προβληματισμός. Αυτό σημαίνει ότι αυξάνονται τα σωματεία, αλλά και οι ανάγκες για χώρους άθλησης.
Πώς διεξάγονται οι εσωτερικές διοργανώσεις;
Τα πρωταθλήματά μας γίνονται ανά ηλικιακή κατηγορία. Ένα πρωτάθλημα, χωρίς υποκατηγορίες, βαθμολογίες κλπ. Δουλεύεις όλο το χρόνο για αυτό. Γίνονται ημερίδες διάφορων σωματείων, αλλά δεν μετρούν στην βαθμολογία. Ξεκινάς και δουλεύεις από τον Σεπτέμβριο και πας τον Ιούνιο για ένα πρωτάθλημα. Για μία φορά που θα βρεθούν τα παιδιά στο ταπί. Είναι πάρα πολύ πιεστικό. Γι’ αυτό, λέμε ότι αυτό που θα οδηγήσει ένα παιδί στον πρωταθλητισμό είναι πολλά πράγματα που τα έχει μέσα του και απλά εμείς το βοηθάμε να τα εξελίξει. Είναι πολύ απαιτητικό.
Είναι ένα άθλημα με συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες. Αφενός, απαιτεί συγκεκριμένα σωματικά προσόντα και ταυτόχρονα έχει μικρό ορίζοντα καριέρας.
Δεν είναι και μικρός ορίζοντας, αν σκεφτεί κανείς ότι έχει ξεκινήσει από 4-5 χρονών και σταματάει γύρω στα 20. Ο αθλητής έχει πίσω του 15 χρόνια καθημερινής προπόνησης. Ισχύουν αυτές οι ιδιαιτερότητες, αλλά το κομμάτι στο οποίο επιμένω είναι ότι πρέπει να προσέχουμε πάρα πολύ σε ποιους τεχνικούς απευθυνόμαστε. Σε καμία των περιπτώσεων δεν μπορούμε να βάζουμε τα παιδιά σε δίαιτες. Πρέπει να προσέχουμε πολύ. Δεν μπορείς να πεις σε ένα παιδί ότι έχει παχύνει και ότι πρέπει να αδυνατίσει. Οι εξειδικευμένοι προπονητές από μικρή ηλικία θα καταλάβουν πώς μπορεί να εξελιχθεί το σώμα του παιδιού και αναλόγως θα το επικοινωνήσουν και στο παιδί και στο γονιό. Φυσικά, ένας σωστός προπονητής θα αξιολογήσει εκ νέου την κατάσταση του παιδιού, ώστε να το φτάσει στην ηλικία των 15-20, χωρίς να το τραυματίσει.
Έχετε δηλώσει κατά καιρούς ότι δεν στερηθήκατε τίποτα για να φτάσετε τόσο ψηλά. Μήπως ήταν πολύ επιεικές για τον εαυτό σας;
Όταν λέω ότι δεν στερήθηκα το εννοώ επειδή μου άρεσε αυτό που έκανα. Δεν το έβλεπα σαν στέρηση. Δεν με πήγαινε κάποιος με το ζόρι στο γυμναστήριο. Ήθελα να πάω. Βεβαίως, το να κάνεις 10-12 ώρες την ημέρα προπόνηση και να είσαι μόνο στο γυμναστήριο, είναι δύσκολο. Εννοείται ότι άλλοι μπορεί να πάνε το καλοκαίρι διακοπές που εμείς δεν κάναμε, όμως, αν δεν ήθελα, σταματούσα. Για να φτάσεις να κάνεις κάτι τόσο τρελό όσο το να πάρεις ένα ολυμπιακό μετάλλιο, σημαίνει ότι είσαι απόλυτα συνειδητοποιημένος στο τι κάνεις. Δεν μας έλειπαν τα ξενύχτια και οι καφέδες γιατί δεν τα είχαμε γνωρίσει. Η καθημερινότητά μας ήταν σχολείο – προπονητήριο – ύπνος. Όταν σταματήσαμε, τα μάθαμε κι αυτά. Ήταν κάτι που το αγαπούσα, δεν μου το επέβαλε κάποιος, όποτε ήθελα, άνοιγα την πόρτα και έφευγα. Δεν μπορώ να λέω ότι ταλαιπωρήθηκα. Και πείνασα και έκλαψα και πόνεσα.
Έχετε να θυμηθείτε σχετικά περιστατικά;
Κάποια στιγμή, συζητούσα με τον φίλο μου τον Ιωάννη Μελισανίδη το 2000 στο Σίδνεϋ, που είχαμε ένα παρόμοιο πρόγραμμα στη μέση που μας ταλαιπωρούσε. Τον είχα ρωτήσει πώς είναι και μου απάντησε «μόνο όταν ανοιγοκλείνω τα μάτια μου δεν πονάω»! Ακόμα και στην αναπνοή πονούσε. Δεν μπορείς να πεις ότι δεν υπήρχαν αυτά. Ο πρωταθλητισμός τα έχει. Αλλά, επαναλαμβάνω, μπορούσα οποιαδήποτε στιγμή να φύγω.
Αυτή η καθημερινότητα συνδυαζόταν και με καλές επιδόσεις στο σχολείο;
Μέχρι ένα πολύ μικρό σημείο. Δεν ήταν πάντα εύκολο να συνδυαστεί με καλές επιδόσεις στο σχολείο. Γυρνούσαμε από την προπόνηση το βράδυ και διαβάζαμε όλη νύχτα. Πολλές φορές πηγαίναμε στο σχολείο άυπνες, κοιμόμαστε στα θρανία, είχαμε πρόβλημα. Ήταν μέσα στις δυσκολίες. Αλλά ήταν μονόδρομος. Δεν γινόταν να μην διαβάσεις. Όσο επιεικείς κι αν ήταν οι καθηγητές, έπρεπε κι εσύ να έχεις διαβάσει λίγο. Φυσικά, από την στιγμή που εξασφαλίσαμε τη μοριοδότηση λόγω του μεταλλίου και την δυνατότητα να μπούμε σε όποιο πανεπιστήμιο θέλαμε χωρίς εξετάσεις, ήταν μια ανακούφιση. Αλλά αυτό εξασφάλιζε την είσοδο στο πανεπιστήμιο, όχι το πτυχίο.
Λογικά, ως γαλουχημένη στην προσπάθεια, δεν τα θέλατε όλα «έτοιμα».
Ήμουν αυστηρή με τον εαυτό μου. Ήθελα να μπω στο Πάντειο πανεπιστήμιο, πήγα και το τελείωσα. Όχι εύκολα. Δυσκολεύθηκα και σε μερικά μαθήματα που ήθελαν πολύ διάβασμα, όμως τα κατάφερα. Και αγγλικά έκανα μετά, γιατί το ήθελα, μια που ως αθλήτρια δεν προλάβαινα να μάθω. Το έκανα κι αυτό. Κάποια στιγμή έζησα στο εξωτερικό. Έζησα στη Ν. Υόρκη για τρία χρόνια. Το καλό με την ρυθμική είναι ότι τελειώνει νωρίς και έχεις μπροστά σου όλη τη ζωή να κάνεις τα πράγματα που δεν έκανες πριν. Βέβαια, το ότι έχεις την ωριμότητα να τα κάνεις σωστά είναι θεωρητικό. Όταν ήσουν για χρόνια σε ένα προστατευμένο περιβάλλον, όπως ήμουν εγώ με ξενώνες, γυμναστήριο και δεν είχα μάθει τίποτα άλλο, δεν έχεις επαφή με βασικά ζητήματα της καθημερινότητας, όπως πώς είναι να πληρώνεις τους λογαριασμούς σου! Αλλά, με τον καιρό τα κατάφερα και πιστεύω ότι μπορούν να τα καταφέρουν κι άλλοι.
Η επόμενη μέρα για μια αθλήτρια που έφτασε στην κορυφή του κόσμου ποια είναι;
Εκεί χρειάζεσαι την υποστήριξη που αναφέραμε. Δεν είναι εύκολο να μπεις σε έναν άλλο τρόπο ζωής. Από εκεί που έκανες τόσες ώρες προπόνηση να βρεθείς να μην έχεις να κάνεις τίποτα όλη μέρα είναι και τρομακτικό. Τι θα κάνεις; Και δεν ξέρεις και κάτι άλλο να κάνεις. Δεν είναι εύκολο. Ουσιαστικά ξεκινάς τη ζωής σου από την αρχή. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλά πράγματα στην ζωή να κάνεις. Οι περισσότεροι, βέβαια, ακολουθούμε ξανά τον δρόμο του αθλητισμού και συνεχίζουμε να κάνουμε το άθλημα που αγαπάμε. Αυτή ήταν η κατάληξη κι εμάς. Να είμαστε μέσα στα σωματεία.
Υπάρχουν στιγμές σε όλη αυτή την πορεία που έβαλαν δεύτερες σκέψεις για το αν θέλεις να συνεχίσεις;
Υπάρχουν αυτοί οι προβληματισμοί. Κι εγώ που συνέχισα μετά τους Ολυμπιακούς του 2000, ο στόχος ήταν να πάω μέχρι το 2004. Έφτασα μέχρι το 2003, γιατί με ταλαιπωρούσε ένας τραυματισμός. Ήταν μεγάλη και δύσκολη απόφαση. Δεν είναι τόσο εκείνη τη στιγμή που παίρνεις την απόφαση, αλλά μετά που το σκέφτεσαι. Αργότερα, αρκετά χρόνια μετά, σκεφτόμουν μήπως άντεχα λίγους μήνες ακόμα; Αλλά κι αν άντεχα, θα είχα το αποτέλεσμα που φανταζόμουν; Είναι πολλά. Αλλά για να πήρα τότε εκείνη την απόφαση, αυτή θα ήταν η σωστή. Έτσι πορεύομαι στην ζωή μου. Πάντα κάνουμε δεύτερες σκέψεις. Το θέμα είναι να μαθαίνουμε από αυτά και σε μια αντίστοιχη στιγμή στην ζωή μας, να λειτουργήσουμε διαφορετικά.
Αναφέρατε τον Ιωάννη Μελισανίδη. Ήταν ο πρώτος που ουσιαστικά έδωσε ώθηση στην Γυμναστική με το μετάλλιο του ’96 σε ένα ατομικό αγώνισμα με άλλες ιδιαιτερότητες και δυσκολίες. Ποιο θεωρείτε δυσκολότερο;
Οι δυσκολίες είναι αντικειμενικές. Άλλο να είσαι μονάδα, άλλο να είστε πολλοί. Δεν έχεις μόνο την ευθύνη του εαυτού σου, αλλά και των άλλων. Αν έχεις μια κακή μέρα στην προπόνηση, τραβάς και τους άλλους στην δική σου κακή μέρα. Αν έχεις μια άτυχη στιγμή στον αγώνα, θα την επωμιστεί και όλη η ομάδα. Αυτό όλο είναι μεγάλο βάρος να το κουβαλήσεις. Πάντα είναι μια ομάδα δεμένη, αλλά κι αυτό είναι βάρος για τα υπόλοιπα μέλη. Αν εσύ δεν είσαι καλά, θα σε κουβαλήσει, όπως θα κάνεις κι εσύ το ίδιο. Αυτό, όμως, είναι ένα ακόμα μεγαλύτερο βάρος. Πάντα τα ομαδικά αθλήματα είναι έτσι.
Τι σήμαινε για εσάς η δική του πρότερη επιτυχία;
Τον βλέπαμε σαν μέντορα, μπορούσαμε να του μιλήσουμε. Είχε περάσει αυτό που τραβήξαμε εμείς αργότερα. Μαζί με τον Δημοσθένη Ταμπάκο, δούλευαν κυρίως στην Θεσσαλονίκη, αλλά σε πολλές περιπτώσεις που ανεβαίναμε για προετοιμασία μέναμε εκεί ή όταν εκείνοι έρχονταν στην Αθήνα μέναμε όλοι μαζί στους ξενώνες. Ουσιαστικά ζούσαμε σε ένα ολόκληρο γυμναστήριο που όλοι δούλευαν για να προετοιμαστούν για τους Ολυμπιακούς αγώνες. Όλο αυτό το σκηνικό ήταν κάτι πολύ σημαντικό. Τον είχαμε αφίσα στο δωμάτιό μας και μετά τον βλέπαμε να κάνει προπόνηση μαζί μας. Και οι δυο τους μας συμβούλευαν σε πολλά πράγματα. Ήταν δυο διαφορετικοί χαρακτήρες, διαφορετικά μεγαλωμένοι από ό,τι εμείς που τότε ήμασταν μικρά παιδιά. Εκείνοι ήταν ολοκληρωμένες προσωπικότητες.
Είναι αλήθεια ότι οι πρωταθλητές των ομαδικών αθλημάτων είναι δεμένοι και έχουν φιλίες που κρατούν για μια ζωή;
Ακριβώς. Ήμασταν έξι διαφορετικοί χαρακτήρες. Αν γνωριζόμασταν εκτός, μπορεί να μην κάναμε παρέα. Η χρυσή τομή, αυτό που μας δένει τόσο, είναι η αγάπη μας για την γυμναστική. Και μετά μας ένωσε αυτός ο στόχος. Μεγαλώσαμε μαζί. Ήμασταν σαν συγγενείς. Δεν επιλέξαμε η μία την άλλη, αναγκαστήκαμε να αγαπήσουμε η μία την άλλη. Με την Ειρήνη Αϊνδηλή και την Εύα Χριστοδούλου, είμαστε μαζί από το 1993. Έχουμε περάσει όλη την ζωή μαζί.
Είναι και η ίδια η μορφή του αθλήματος που ευνοεί την δημιουργία αυτών των σχέσεων;
Είναι ομαδικό άθλημα που απευθύνεται σε τόσο μικρές ηλικίες. Ξεκινούν από παιδάκια. Όποιες σχέσεις δημιουργήσεις σε αυτές τις τρυφερές ηλικίες, είναι φιλίες που μένουν. Μεγαλώνεις μαζί με τον άλλο, αντιμετωπίζεις τι αλλαγές από την παιδική στην εφηβική ηλικία μαζί με τον άλλο. Είναι σχέσεις ζωής.
Η συνεργασία με την πολιτεία
Πριν λίγες μέρες εκπρόσωποι της Ε.Γ.Ο. συναντηθήκατε με τον κ. Αυγενάκη. Πώς υποδέχθηκε τα αιτήματά σας;
Ήταν η συνέχεια μιας συνάντησης είχε γίνει περίπου ένα χρόνο πριν, μόλις είχε αναλάβει καθήκοντα. Τα ζητήματα είχαν τεθεί τότε και ουσιαστικά κάναμε μια συνάντηση να δούμε τι από αυτά υλοποιήθηκε και πώς προχωράει ο αθλητισμός παρακάτω.
Μείνατε ικανοποιημένοι από τις απαντήσεις που λάβατε;
Σε κάποια περίπτωση ναι. Ήταν μια πολύ περίεργη χρονιά, οπότε κάποια πράγματα δεν μπορούσαμε να τα δούμε. Εμείς σαν Έλληνες Ολυμπιονίκες κοιτάμε το καλό των αθλητών που βρίσκονται στις Εθνικές Ομάδες. Από την στιγμή που οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν έγιναν και η προετοιμασία των Εθνικών Ομάδων σταμάτησε, σίγουρα δεν μπορούμε να περιμένουμε να δούμε αν έχουν υλοποιηθεί κάποια αιτήματα που είχαμε ή αν αυτά που είχε δρομολογήσει ο ίδιος ο υπουργός έγιναν. Αυτά είχαν να κάνουν με την υποστήριξη των αθλητών, χορηγίες κλπ. Σε ό,τι έχει να κάνει με αυτά, δεν μπορούμε να ξέρουμε.
Σε επίπεδο υποδομών όμως; Είναι ένα πάγιο αίτημα.
Αυτό είναι αλήθεια. Ειδικά για εμάς που είμαστε στην Γυμναστική. Όλοι είδαν πρόσφατα πώς είναι οι εγκαταστάσεις του Αγίου Κοσμά την τελευταία φορά που έβρεξε. Αυτές οι συναντήσεις είναι σε καλό επίπεδο. Αυτή ήταν και η αφορμή της συνάντησης στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Υπουργό Επικρατείας κ. Γεραπετρίτη. Ουσιαστικά η εύρεση νέων χώρων υποδομών για την γυμναστική. Πιστεύω ότι όλα αυτά θα μπουν σε έναν σωστό δρόμο και θα προχωρήσουμε.
Η Γυμναστική έχει φέρει διαχρονικά πολλές διακρίσεις. Είναι και λίγο άδικο να μην έχει χώρους.
Δεν είναι μόνο θέμα αδικίας. Είναι επιτακτική ανάγκη. Απευθύνεται σε παιδιά πολύ μικρών ηλικιών, που μπορεί να μην μένουν στην Αθήνα και είναι απαραίτητο να υπάρχουν οι κατάλληλοι ξενώνες και δωμάτια διαμονής, που όλα αυτά να είναι στον ίδιο χώρο που γίνονται οι προπονήσεις. Είναι έτσι στον Άγιο Κοσμά, αλλά λόγω του ότι η Γυμναστική είχε πάντα επιτυχίες και στα τρία Ολυμπιακά Αθλήματα (σ.σ. ρυθμική, ενόργανη, τραμπολίνο), έχει πάντα και πολλά παιδιά. Οπότε είναι αυξημένες οι ανάγκες για χώρους άθλησης.
Με την εμπειρία σας, αυτή η διακοπή θα κάνει κακό στους αθλητές που ήταν να πάνε στους Αγώνες ή θα ευνοήσει εκείνους που δεν είχαν τελειώσει τα προκριματικά;
Ακριβώς, για κάποιους θα λειτουργήσει και έχει ήδη λειτουργήσει αρνητικά. Κάποιοι που είχαν πάρει τις προκρίσεις και προετοιμάζονταν σε αυτήν την κατεύθυνση, το να δουλεύουν σε αυτούς τους ρυθμούς για άλλον έναν χρόνο – αν τελικά οι Αγώνες γίνουν το 2021 – λειτουργεί αρνητικά. Μιλάμε για επίπονες προπονήσεις, πολύ μεγάλης έντασης άσκηση. Αν κάποιος αθλητής που προπονείται να πάει στους Ολυμπιακούς δεν έχει τραυματισμό, λέμε ότι είναι από τους τυχερούς. Το να προπονείται έτσι για έναν ακόμα χρόνο, το σώμα ταλαιπωρείται, μπορεί να σταματήσουν και καριέρες. Αντίστοιχα, για κάποιους άλλους που ίσως να μην ήταν στην καλύτερή τους φάση, ίσως να λειτουργήσει θετικά. Κάποιοι αγώνες δεν έγιναν κανονικά, κάποιοι άλλοι που ήταν να γίνουν και να μετρήσουν για την πρόκριση δεν έγιναν λόγω κορωνοϊού και γι’ αυτό μέτρησαν οι προηγούμενοι αγώνες. Συνεπώς, για κάποιους λειτούργησε εντελώς θετικά και για κάποιους εντελώς αρνητικά. Και δεν πιστεύω από την εμπειρία μου ότι υπάρχει κάτι ενδιάμεσο. Διακόπηκε εντελώς ξαφνικά το πρόγραμμα προπονήσεων. Και σε αθλήματα που είναι τεχνικά, όπως τα δικά μας που χρειάζονται πολλές ώρες προπόνηση καθημερινά, το να σταματήσεις έτσι για τόσους μήνες, είναι σαν να ξεκινάς από την αρχή.
Επίσης, μιλάμε και για παιδιά που είναι στην εφηβεία, που η σωματική ανάπτυξη μπορεί να παίξει ρόλο στις επιδόσεις τους.
Φυσικά. Κάποια πράγματα είναι φυσιολογικά και δεν μπορούμε να τα σταματήσουμε, όπως η ανάπτυξη. Ειδικά στα δικά μας αθλήματα που πρέπει να είναι το σώμα να έχει μια συγκεκριμένη μορφή. Αν κάνεις προπόνηση από 4 μέχρι 8 ώρες την ημέρα και ξαφνικά κάτσεις, το σώμα παθαίνει ένα σοκ. Κι αν στο μεταξύ ψηλώσεις, είναι δύσκολα.
Ο ρόλος της στην «Φερενίκη»
Σύλλογος «Φερενίκη». Ένας διαφορετικός ρόλος σε ένα καινούριο σωματείο. Πώς προέκυψε η συνεργασία;
Είναι ένα καινούριο σωματείο, που μετρά μόλις έξι χρόνια λειτουργίας. Εδώ, στο Κλειστό Γυμναστήριο που έχω την τιμή να φέρει το όνομά μου, έκανα τα πρώτα μου βήματα σαν αθλήτρια, εδώ μεγάλωσα, είναι ο φυσικός μου χώρος. Δεν υπήρχε περίπτωση από την στιγμή που ασχολήθηκα τελικά με αυτό το άθλημα σαν τεχνική σύμβουλος, να μην έχω ένα σωματείο μέσα στο Δήμο Ηρακλείου και μέσα στο Γυμναστήριο που φέρει το όνομά μου. Ήταν σαν φυσική κατάληξη.
Πόσα παιδιά περίπου προπονείτε;
Γενικά, κάθε χρόνο απασχολούμε περισσότερα από εκατό παιδιά, τα οποία δουλεύουν και στα αγωνιστικά τμήματα και στα τμήματα υποδομών. Το βασικότερο για μένα, που δουλεύω πολύ το κομμάτι του πρωταθλητισμού, είναι ότι έχω πολλά παιδιά σε αυτά τα τμήματα. Ελπίζουμε να στελεχώσουν τις Εθνικές ομάδες και, γιατί όχι, αν μπορέσουν, να λάβουν κι αυτά μέρος σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Στα πολύ λίγα χρόνια που είναι ενεργό το Σωματείο, είχα την τιμή όλα μου τα παιδιά που δουλέψαμε με τις προπονήτριες να μπουν στις Εθνικές ομάδες και να λάβουν μέρος και σε Παγκόσμια. Αυτή τη στιγμή, η Χρύσα Αθανασακοπούλου είναι ενεργό μέλος της Εθνικής Ομάδας και παλεύει, κάνει την προετοιμασία της με σκοπό την συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Τα παιδιά που έρχονται στο σωματείο γνωρίζουν ποια βρίσκεται απέναντί τους και τι έχει καταφέρει;
Συνήθως ναι, αν και δεν μπορούν να καταλάβουν τι ακριβώς είναι αυτό, γιατί ξεκινούν από πολύ μικρά. Πιο πολύ σαν εικόνα υπάρχει μες στο μυαλό τους τι είναι Ολυμπιονίκης και ποιος είναι, αλλά πιο πολύ με την μεταξύ μας επαφή καταλαβαίνουν στην πραγματικότητα με ποιον έχουν να κάνουν. Στην εποχή μας, βέβαια, είναι πιο εύκολα με το διαδίκτυο. Μπορούν να κάνουν μια αναζήτηση και να μάθουν τα πάντα. Οι γονείς είναι αυτοί που ξέρουν, έρχονται εδώ, γνωρίζουν με ποιον έχουν να κάνουν και καθοδηγούν τα παιδιά τους προς αυτήν την κατεύθυνση.
Αυτό δίνει ελευθερία στους γονείς να νιώσουν μεγαλύτερη ασφάλεια για τα παιδιά τους;
Αυτή είναι η αρχή του σωματείου. Με ενδιαφέρει πιο πολύ ο άνθρωπος που θα φέρει το παιδί του να νιώσει από την αρχή ότι είναι στα καλύτερα χέρια. Δεν έχει να κάνει μόνο με το ότι εγώ είμαι Ολυμπιονίκης και έχω την εμπειρία πάνω μου, στο σώμα μου. Όλοι οι άνθρωποι με τους οποίους συνεργάζομαι είναι παιδαγωγοί, γυμναστές, άνθρωποι που ασχολούνται, με ολοκληρωμένες σπουδές. Είναι επιλεγμένοι οι συνεργάτες μου και γι’ αυτό δουλεύουμε μαζί από την αρχή και δεν τους αλλάζω όλα αυτά τα χρόνια. Θέλω ο γονιός να ξέρει. Το λέω παντού. Πρέπει να ξέρουμε σε ποιον εμπιστευόμαστε το παιδί μας. Και αυτός πρέπει να είναι γυμναστής, παιδαγωγός με ειδίκευση στο συγκεκριμένο άθλημα. Φυσικά, παίζουν ρόλο και τα υπόλοιπα, όπως να είναι κατάλληλος ο χώρος άθλησης, αλλά το πρώτο είναι ο γυμναστής που εμπιστευόμαστε το παιδί μας. Πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί γιατί εδώ διαμορφώνουμε χαρακτήρες. Τα αναλαμβάνουμε από τριών χρονών και τα αφήνουμε από τα χέρια μας όταν έχουν περάσει τα 18. Έχουμε ευθύνη απέναντι στον γονιό.
Είναι λοιπόν σημαντικό ο αθλητής να μένει στο χώρο και μετά την λήξη της καριέρας του;
Είναι πολύ σημαντικό. Βοηθά πάρα πολύ σε όλα τα επίπεδα. Πρέπει να μένει. Και στις ομάδες του ανσάμπλ περισσότερο. Πάντα οι μεγάλες και έμπειρες, μπορούν να βοηθήσουν την ομάδα σε πάρα πολλά επίπεδα. Είναι συνεργάτες της προπονήτριας. Οι μεγάλοι αθλητές λειτουργούν σαν πρότυπα. Θέλεις να γίνεις σαν κι αυτόν.
Αν σας ζητούσα σήμερα ποιο όργανο από τα τρία ήταν το αγαπημένο σας, ποιο θα διάλεγατε;
Εμένα μου άρεσε το στεφάνι και οι κορδέλα. Ήταν τα αγαπημένα μου. Τις κορίνες δεν τις αγάπησα ποτέ! Όχι, βέβαια, λόγω της πτώσης, αλλά και πριν. Με δυσκόλευαν πολύ. Η κορδέλα και το στεφάνι ήταν τα αγαπημένα μου. Και σε ό,τι σου αρέσει πιο πολύ είσαι και καλύτερος.
Η αίσθησή σας λίγους μήνες πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αν γίνονταν κανονικά, ποια θα ήταν για την πορεία της Εθνικής Ομάδας;
Ήταν δύσκολο. Δεν είχαμε πάρει ακόμα την πρόκριση. Παλεύαμε και θα παλέψουν τα κορίτσια στο Πανευρωπαϊκό αν όλα πάνε καλά και γίνει τον Οκτώβριο. Ελπίζουμε να πάρουν την πρόκριση. Από εκεί και πέρα, η συμμετοχή και μόνο σε αυτή την φάση θα ήταν επιτυχία.
Ποιο είναι το όραμά σας για την Γυμναστική;
Ελπίζω κάποια στιγμή να βγάλουμε ξανά Ολυμπιονίκες. Σε σωματειακό επίπεδο πηγαίνει πολύ καλά η ρυθμική και πιστεύω ότι αυτό μπορεί να πάει και στις Εθνικές Ομάδες. Αλλά δυστυχώς, η σημερινή κατάσταση θα μας πάει πολύ πίσω. Είναι, όμως, μια κατάσταση που δεν μπορούσε να ελέγξει κανένας.
Χαρά Καρυάμη, Ειρήνη Αϊνδηλή, Μαρία Γεωργάτου, Άννα Πολλάτου, Εύα Χριστοδούλου και Κλέλια Πανταζή
